Bepaalde dingen doe je zonder erbij na te denken. Denk maar aan je tanden poetsen, opstaan als je wekker afgaat, je sleutels op een vaste plek neerleggen, een drankje nemen als je thuiskomt of de tafel dekken. Routinematig doe je deze dingen. Het zijn gewoontes. Iedereen heeft ze en kent ze wel. Op zich zijn gewoontes natuurlijk helemaal niet schadelijk. Sterker nog, zonder dit zouden we iedere dag alles opnieuw uit moeten vinden. Maar, hoe ontstaan ze? Waar dienen ze voor en kun je (slechte) gewoontes doorbreken, afleren of veranderen? Alles over gewoontes lees je hier.
Het ontstaan van gewoontes
Gewoontes zijn gedragspatronen die je gedurende je leven onbewust ontwikkelt. Door regelmatig dingen te doen, ontstaan gewoontes. Doordat je bepaalde gedragingen herhaalt, bijvoorbeeld altijd iets op een vast tijdstip doen en op bepaalde gebeurtenissen continu hetzelfde reageren, worden deze onderdeel van je doen en laten. Het worden dan dus gewoontes. Uiteraard ontwikkel je deze routine niet door het twee of drie keer te doen. Het is een gevolg van het zetten van vele kleine stapjes die op den duur je tweede natuur worden. Gewoontes worden dus een deel van je persoonlijkheid.
Gewoontes ontstaan al vanaf dat we geboren worden
Vanaf dat je geboren wordt, ontstaan gewoontes al. Je kan het je vast niet meer herinneren, maar als baby zijnde werd jouw brein al gevuld met tal van routinematige handelingen. Ging je bijvoorbeeld (lang) huilen, dat werd je opgepakt en kreeg je aandacht. Begon je te sabbelen op je vingertje, dan kreeg je eten. Op een gegeven had je dit natuurlijk door en herhaalde je die handelingen. Op deze manier creëerde ook jij dus op zeer jonge leeftijd al gewoontes. Of anders gezegd, je kreeg deze gewoontes met de paplepel ingegoten.
De reden waarom je gewoontes ontwikkelt
Het ontwikkelen van gewoontes is absoluut functioneel. Zonder gewoontes zou je bijna dagelijks het wiel opnieuw uit moeten vinden. Bedenken hoe je naar je werk moet rijden en hoe je je tanden het beste kunt poetsen. Haast de helft van je dagelijkse handelingen is gewoontegedrag. Fijn voor je brein, want hierdoor kunnen je hersenen een stuk efficiënter werken. Gewoontes maken je leven dus een stuk eenvoudiger. Er is echter ook een keerzijde, want er zijn ook slechte gewoontes, gewoontes die je leven negatief beïnvloeden. Te weinig sporten, ongezond eten, altijd te laat zijn, roken en negatief denken zijn hier voorbeelden van. Deze gedragingen zijn routine geworden, vaak onbewust.
Slechte gewoontes doorbreken
Sommige gewoontes ben je dus liever kwijt dan rijk. Om van je vervelende gewoontes af te komen, is doorzettingsvermogen nodig. Je kan je slechte gewoonte doorbreken. Je moet alleen volhouden en alert zijn. Wil je bijvoorbeeld stoppen met roken, meer bewegen, gezonder eten en/of niet meer nagelbijten, wees je dan bewust wanneer die prikkel ontstaat en ga deze uit de weg. Pak een boterham in plaats van een koek als je lekkere trek hebt, ga een rondje lopen als je zin krijgt in een sigaret of geef je zelf een beloning als je een week lang meer hebt bewogen en gezond hebt gegeten. Je slechte gewoonte zal op den duur slijten en plaats maken voor jouw nieuwe ‘goede’ gewoonte.
Gerdien Hopster
Laatste berichten van Gerdien Hopster (toon alles)
- Het nieuwe jaar is begonnen en de goede voornemens worden waargemaakt….of niet? - 9 januari 2023
- Om af te vallen hoeft het niet altijd perfect te gaan, maar hoe dan wel? - 25 maart 2022
- Joepie! De paashaas komt er weer aan! - 23 maart 2022